Αυτό το καλοκαίρι, εξ αιτίας της ανάγκης διατήρησης κοινωνικών αποστάσεων και γενικά των μέτρων αντιμετώπισης κατά της διάδοσης του Κορονοϊού, η πρόσβαση στις ευρωπαϊκές παραλίες έχει γίνει πιο δύσκολη από ότι συνήθως. Παρόλα αυτά, έως το τέλος του αιώνα που διανύουμε οι παραθαλάσσιες διακοπές μπορεί να γίνουν ακόμα πιο δύσκολες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. 

Δημοφιλείς παραθαλάσσιοι προορισμοί στις ακτές της Μεσογείου και του Ατλαντικού μπορεί να χάσουν την αίγλη τους καθώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει σε ανάλογο ποσοστό με τη αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτό απλά έρχεται να προστεθεί στην καταστροφή που έχει ήδη επιφέρει ο άνθρωπος και επιταχύνει τη διάβρωση των αμμώδη ακτών. 

Ανάμεσα στις πολύ δημοφιλείς παραλίες που βρίσκονται σε κίνδυνο είναι οι παραλίες Σαν Τεοντορ στη Σαρδηνία και Λίγκνανο Σαμπιαντορο στη Βενετία, τα ελληνικά νησιά Λευκάδα και Λέσβος στο Ιόνιο και Αιγαίο πέλαγος αντίστοιχα, το Σαιντ Τροπεζ στο Κοτ ντ’ Αζουρ, η Σάντα Κρουζ στην Τενερίφη (στα Κανάρια νησιά) και οι παραλίες στα νησιά του Αγίου Γεωργίου και Σαντ Μιγκελ στις Αζόρες στην Πορτογαλία. 

Έχουμε αναλύσει τα δεδομένα που παρήγαγε το κοινό ερευνητικό κέντρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δεδομένα που έχουν αναλυθεί και σε προηγούμενο άρθρο . Συγκεκριμένα, έχουμε υπολογίσει το μέσο επίπεδο της διάβρωσης της άμμου σε κάθε δήμο των πέντε ευρωπαϊκών κρατών μελών με τις πιο μεγάλες ακτές και το μεγαλύτερο ποσοστό παραθαλάσσιο τουρισμού στην Ευρώπη, δηλαδή την Γαλλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία. 

Από την περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι από τους 100 δήμους με παραλίες σε κίνδυνο, οι 60 είναι στην Γαλλία ( περισσότερες από τις δύο τρίτες στις περιφέρειες του Πουατού-Σαρέντ της νότιας Νορμανδίας και της Ακιταίν), 17 είναι στην Ισπανία ( σχεδόν όλες στην Γαλικία, τους νήσους Βαλεαρίδες και τα Κανάρια νησιά), 9 είναι στην Ελλάδα (τα δύο τρίτα στη δυτική χώρα και τη Μακεδονία), 5 είναι στην Ιταλία (σχεδόν οι μισές στην Σαρδηνία) και 4 στην Πορτογαλία (οι μισές στις Αζόρες) 

Ελλάδα 

Κατά μήκος των ελληνικών ακτών, η διάβρωση μπορεί να καταστρέψει τις παραλίες σε 188 από τους 1000 δήμους (19 τοις εκατό). Στο εναπομένοντα 74 τοις εκατό των δήμων η διάβρωση ποικίλει από μερικά εκατοστά σε επικίνδυνα επίπεδα, ενώ μόλις το 7 τοις εκατό των δήμων θα δει τις ακτές τους να μεγαλώνουν. Στα δημοφιλή νησιά της Μυκόνου, της Ίου, της Πάρου και της Νάξου στις Κυκλάδες, οι παραλίες θα μειωθούν κατά μέσο όρο κατά 70 μέτρα ενώ σε άλλες περιοχές θα εξαφανιστούν τελείως. 

Σε περιφερειακό επίπεδο, οι δήμοι στους οποίους οι παραλίες θα εξαφανιστούν εξολοκλήρου αναλογούν στους 19 από τους 69 δήμους της Αττικής (28 τοις εκατό), 5 από τους 21 της Ηπείρου ( 24 τοις εκατό), 24 από τους 96 του βορείου Αιγαίου (24 τοις εκατό), 8 από τους 147 του νότιου Αιγαίου (5 τοις εκατό), 14 από τους 83 της κεντρικής Ελλάδας (17 τοις εκατό), 27 από τους 75 της δυτικής Ελλάδας (36 τοις εκατό), 20 από τους 90 (22 τοις εκατό) των Ιονίων Νησιών, 22 από τους 73 στην κεντρική Μακεδονία (30 τοις εκατό), 18 από τους 48 στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη (38 τοις εκατό), 12 από τους 119 της Πελοποννήσου (10 τοις εκατό), 5 από τους 32 της Θεσσαλίας (16 τοις εκατό) και 14 από τους 152 της Κρήτης (9 τοις εκατό). 

Μεθοδολογία 

Η έρευνα του κοινού ερευνητικού κέντρου υπολογίζει το μέσο επίπεδο της διάβρωσης κάθε παραλίας συνδυάζοντας τρεις παράγοντες: πέρα από την αύξηση της στάθμης της θάλασσας εξ’ αιτίας της κλιματικής αλλαγής, συνυπολογίζει την επίταση των καταιγίδων και τις ανθρώπινες κατασκευές κατά μήκος των ακτών (κτίρια, δρόμους, φράγματα), τα οποία έχον δραματικά μειώσει την φυσική ροή των παραλιών. Η έρευνα επίσης συνυπολογίζει μπάζα που συμπαρασύρονται από ποτάμια, επακόλουθα ανθρώπινων δραστηριοτήτων ή φυσικών καταστροφών, καθώς και την αύξηση του επιπέδου το εδάφους που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να αναπληρώσει την διάβρωση και να οδηγήσει σε αύξηση της ακτής των παραλιών. Οι ερευνητές παρακολούθησαν πλήθος καιρικών προβλέψεων σύμφωνα με το σενάριο της κλιματικής αλλαγής (υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα και εκπομπών του φαινομένου του θερμοκηπίου) και χρονικές περιόδους (2050 και 2100). Όσο αυξανόταν το επίπεδο του διοξειδίου το άνθρακα από τις εκπομπές του φαινόμενου του θερμοκηπίου, παράγωγο της παγκόσμιας οικονομίας, τόσο αυξανόταν η υπερθέρμανση του πλανήτη και η στάθμη της θάλασσας (μέσω της θερμικής επέκτασης και της τήξης)

Τα δεδομένα παράγονται από τους ερευνητές ποσοτικοποιώντας το επίπεδο διάβρωσης της παραλίας που θα συμβεί στο εσωτερικό εάν δεν υπάρχουν φυσικά εμπόδια για να σταματήσει η στάθμη της θάλασσας. Συνεπώς, μερικές προβλέψεις είναι υπερβολικές. Προκειμένου να παραχθεί μια πιο ρεαλιστική ανάλυση των δεδομένων, επιλέξαμε να κατηγοριοποιήσουμε τις παραλίες σε τρείς ξεχωριστές ομάδες, ανάλογα με τις ενδείξεις κινδύνου: διάβρωση μεταξύ του μηδενός, του επιπέδου που κρίνεται επικίνδυνο (έως 100 μέτρα διάβρωσης) και την επέκταση των παραλιών (περισσότερα από 100 μέτρα). Τόσο το γράφημα όσο και ο χάρτης δείχνουν το πιο απαισιόδοξο κλιματολογικό σενάριο, με τη μεγαλύτερη αύξηση στη στάθμη της θάλασσας, την περίοδο μέχρι το 2100.